باگذشت بیش از دو سال از دستگیری حمید نوری و برگزاری ۴۱ جلسه دادگاه در استکهلم برای رسیدگی به اتهامهای او، روز دوشنبه دوم آذرماه ۱۴۰۰ حمید نوری که با نام مستعار حمید عباسی متهم به مشارکت در اعدامهای ۶۷ است، فرصت داشت از خود دفاع کند. جلسهای که در آن نمایندگانی از سفارت جمهوری اسلامی ایران و برخی اعضای خانواده حمید نوری نیز حضور داشتند.
تا پیش از این جلسه، شاهدان با حضور در برابر قاضی، شهادتهای خود را ارائه کرده بودند. اما نوری تا قبل از جلسه چهل و دوم تنها شنونده بود.
در ورودی ساختمان دادگاه در استکهلم شلوغ بود و تعدادی از هواداران سازمان مجاهدین خلق در سوی دیگر خیابان تجمع کرده بودند. رسانههای مختلف فارسیزبان و بینالمللی برای پوشش دادگاه حضور پیدا کرده بودند. جمعی از بازماندگان اعدامهای دهه ۶۰ نیز به همراه عکسهایی از بستگان کشته شده خود، وارد دادگاه شده بودند.
امنیت دادگاه از همان درب ورودی به شدت کنترل میشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حمید نوری، شاکیان، وکلا، مترجمان، دادستانها و قضات در اتاقی حضور داشتند که با یک شیشه از بخش خبرنگاران جدا شده بود. سایر افراد میتوانستند صحن دادگاه را در اتاقهای دیگر به صورت تصویری مشاهده کنند. با این حال اجازه عکسبرداری و فیلمبرداری از داخل سالن جلسه دادگاه ممنوع بود.
در طول دفاعیات حمید نوری، سخنان او از فارسی به سوئدی ترجمه و برای قضات و حضار غیرایرانی بازگویی میشد. او قبل از آغاز دادگاه درخواست بازدید از ماکت زندان اوین را مطرح کرد و برای دقایقی این ماکت را از نزدیک دید.
نوری سخنان خود را با بیان جملاتی هجو آغاز کرد و مدعی شد دادگاه رسیدگی به اتهامهای او در اعدامهای ۶۷ بر اساس «داستانی ساختگی» تشکیل شده و اعدامهای ۶۷ «جعلی و توهمی» است. نوری در برخی مواقع سعی میکرد با بیان جملاتی طنزآمیز مسیر دادگاه را به انحراف ببرد.
حمید نوری در بخشهایی از سخنانش مستقیما سازمان مجاهدین خلق را مخاطب قرار میداد و سعی میکرد این سازمان را تحقیر کند. وکیل سازمان مجاهدین خلق که در دادگاه حضور داشت، هیچ واکنشی به نوری نشان نداد و البته از سوی برخی حقوقدانان حاضر در محوطه دادگاه، مورد انتقاد قرار گرفت.
برای مثال، حمید نوری با کنایه از دولت آلبانی تشکر کرد که برای اعضای سازمان مجاهدین خلق آب و غذا و سرپناه فراهم کرده است.
مقر اصلی سازمان مجاهدین خلق در شهر تیرانا، پایتخت آلبانی واقع است.
نوری در ادامه به انتقاد از وضعیت خود پرداخت و گفت که دو سال است در سلول انفرادی نگهداری میشود. این در حالی است که او از کلیه امکانات زندگی در سلول خود برخوردار است و شرایط جسمی و روحی او خوب بهنظر میرسید.
نوری با بیان اینکه سخنگوی دولت و نظام جمهوری اسلامی نیست، افزود با توجه به اینکه «آیتالله رئیسی نماینده ملت ایران است»، توهین به او را توهین به ملت ایران تلقی میشود. این سخنان در واکنش به گفتههای شاهدان در جلسههای پیشین دادگاه بود. در این جلسهها بارها گفته شده بود ابراهیم رئیسی یکی از اعضای اصلی هیئت مرگ بوده است.
حمید نوری در ادامه صحبتهایش به ارائه جزئیات زندگی و نحوه استخدامش در قوه قضائیه پرداخت و به طور دقیق زندان اوین و اتاقهایش را برای قاضی تشریح کرد.
او در سخنانش به مسئولیت روسایش اشاره کرد تا اینطور القا کند که فرد مهمی نبوده و تنها یک کارمند ساده زندان بوده است. از طرف دیگر نوری در تبیین دوران فعالیت شغلی خود در دهه ۶۰، توالی سالها را رعایت نکرد و از سال ۶۷ به راحتی گذر کرد. حمید نوری در این دادگاه روایتهای شاهدان که او همان حمید عباسی است را تایید کرد و اعلام کرد که قاضی مقیسه که حمید نوری اصرار داشت او را ناصریان بخواهند، رئیس او بوده است.
حمید نوری ملقب به حمید عباسی پس از بازگشت از وقت استراحتی که قاضی اعلام کرده بود، به توضیح درباره تاریخ تولد فرزندانش پرداخت تا اینطور به دادگاه القا کند که در تاریخ شکلگیری اعدامهای سال ۶۷ در «مرخصی بوده» است.
نوری مانند یک سخنران حکومتی که در برابر حضار دستاوردهای جمهوری اسلامی را تبلیغ می کند، به تبیین انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی پرداخت. در برخی دقایق اساسا صحبتهای او هیچ ارتباطی با موضوع دادگاه نداشت. نوری در جلسه دادگاه برای دقایقی طولانی اظهاراتی غیرمرتبط و تبلیغاتی در حمایت از نظام جمهوری اسلامی مطرح کرد.
او که در طول دفاعیاتش بارها از وضع مالی خوب خود صحبت کرده بود، گفت: «من آدم خوش سخن، شاد و خوش مشربی هستم و هر جا باشم آن جمع را شاد میکنم. کسی هنوز اخم من را ندیده است. روابط عمومی من خیلی قوی است.»
در حالی که از ابتدای دادگاه همسر و یکی از فرزندان حمید نوری در دادگاه حضور داشتند، او به تشریح رابطه خود با دختر خواندهاش پرداخت و جزئیاتی از مسائل زندگی دختر خواندهاش و همسر سابق او را مطرح کرد.
در دقایق پایانی، حمید نوری رو به ایرج مصداقی که برنامه به دام انداختن و دستگیری او را فراهم کرده است، نگاه میکرد و با زبان بدن سعی میکرد او را تحریک کند و ۱۰ دقیقه پایانی دفاعیات خود را به حمله به ایرج مصداقی و سازمان مجاهدین خلق اختصاص داد.
او در بخشی از سخنانش این سازمان را با داعش مقایسه کرد که با تذکر وکیل سازمان مجاهدین خلق مواجه شد. قاضی نیز تذکر وکیل را تایید کرد و از نوری خواست تا نام اصلی این سازمان را کامل استفاده کند.
حمید نوری در پایان جلسه از قاضی خواست در جلسه دوم به جای یک ساعت، یک ساعت و نیم زمان برای صحبت کردن داشته باشد و قاضی با آن موافقت کرد.
جلسههای دفاع حمید نوری تا هفته آینده ادامه خواهد داشت و انتظار میرود دادگاه تا اردیبهشت ماه حکم خود را صادر کند.